DE INKTPOT
Hij luistert naar prachtige namen als ‘de burcht’, ‘het klooster’ en ‘de hunkerbunker’. Hij markeert de geboorte van de Nederlandse Spoorwegen. En hij is gezichtsbepalend voor de stad Utrecht: De Inktpot.
Hoekig, robuust en onontkoombaar, trots, geheimzinnig en meeslepend. Een kolos die voor de eeuwigheid lijkt te zijn gebouwd en die met zijn getrapte toren een subtiel eerbetoon bewijst aan de Domtoren.
De Inktpot
Vroeger: derde hoofdgebouw (HGB III) van de Nederlandse Spoorwegen. Nu: hoofdkantoor van ProRail.
22 miljoen bakstenen
Met 22 miljoen bakstenen is De Inktpot een van de grootste bakstenen gebouwen in Nederland.
UFO
In 1999 landt een ufo op De Inktpot, als onderdeel van kunstmanifestatie Panorama 2000.
Ontworpen in 1918
De Inktpot is begin 1918 ontworpen door George van Heukelom, hoofdingenieur bij de Spoorwegen. Hij laat zich hierbij inspireren door architecten als Berlage en Frank Lloyd Wright.
De Inktpot wordt het nieuwe hoofdkantoor van de belangenmaatschap Nederlandsche Spoorwegen (de latere NS). Deze maatschap ontstaat in 1917, als de twee grootste spoorlijnexploitanten van Nederland gaan samenwerken.
Do it yourself
Tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn bouwmaterialen schaars en calculeren aannemers hoge risicomarges in. Daarom besluiten de Spoorwegen hun nieuwe hoofdkantoor zelf te bouwen. Ze nemen een baksteenfabriek uit Schijndel over, moderniseren een tweede steenfabriek in Utrecht en kopen twee grote schepen die bouwmaterialen gaan aanleveren via de Catharijnesingel. Zo ontstaat Het Spoorwegbouwbedrijf, dat vele jaren later zal uitgroeien tot Strukton.
Vindingrijk
Wegens de tekorten aan staal en cement gebruikt Van Heukelom vooral ‘inheemse’ materialen: baksteen en eikenhout. Ook laat hij 21 kilometer spoorstaven aanrukken voor de fundering en de keldergewelven. ‘Misbaksels’ (mislukte bakstenen) verwerkt hij in de muurtjes rondom het gebouw en het park voor de hoofdingang. In slechts drie jaar tijd wordt De Inktpot voltooid: een reus van 85 bij 100 meter die ruimte biedt aan 1.450 werknemers.